Gần 70 tay đua mô tô nước hàng đầu thế giới tranh tài tại Bình Định
4 kịch bản khiến xung đột Ukraine trở thành chiến tranh NATO - Nga
Trong năm 2022 và 2023, thành phố đạt 23/23 chỉ tiêu đề ra, trong đó năm 2022 thu ngân sách vượt chỉ tiêu giao hơn 1.000 tỉ đồng. Đến nay, nhiều chỉ tiêu đã vượt cao hơn so với thời điểm trước dịch Covid-19. Diện mạo đô thị, nông thôn, vùng đảo có nhiều đổi mới, khang trang; đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ngày càng được cải thiện và nâng cao rõ nét.
Bò bía 'rẻ nhất' TP.HCM, chỉ 2.000 đồng/cuốn: Vợ chồng cùng bán hơn 25 năm
Trong những năm gần đây, sự phát triển vượt bậc của công nghệ không chỉ định hình lại các ngành công nghiệp và cấu trúc xã hội mà còn thay đổi chính bản chất tồn tại của con người. Tốc độ đổi mới công nghệ không có dấu hiệu chậm lại và năm 2025 hứa hẹn sẽ là một năm có nhiều đột phá hơn nữa. Việc tiếp cận và thích ứng nhanh với những xu hướng công nghệ này sẽ giúp các tập thể và cá nhân định vị phát triển và tạo ra lợi thế cạnh tranh trong tương lai. Sau đây chúng ta cùng tìm hiểu 4 xu hướng công nghệ sẵn sàng định hình lại thế giới và tác động đến cuộc sống của chúng ta theo những cách khác nhau vào năm 2025.Công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) hiện phát triển với tốc độ chóng mặt. Khi AI tạo sinh đang dần trở nên quen thuộc, một khái niệm mới xuất hiện là Agentic AI (tác nhân AI). Công nghệ tiên tiến này không chỉ là một thuật ngữ mới trong ngành mà còn là một bước đột phá, hứa hẹn sẽ thay đổi cách AI được ứng dụng trên nhiều lĩnh vực trong đời sống, theo trang web Advanced Television. Vào năm 2025, AI sẽ không chỉ là một công cụ mà nó còn sẽ là một cộng tác viên. Nhiều công cụ hỗ trợ AI đang được sử dụng hiện nay dựa trên các quy tắc hoặc tập dữ liệu tĩnh. Tác nhân AI có thể liên tục học hỏi từ các dữ liệu đầu vào của người dùng và tích hợp thông tin theo ngữ cảnh. Sau đó, tác nhân AI có thể tự đưa ra quyết định mà ít, thậm chí là không cần sự giám sát hay can thiệp của con người.Bên cạnh đó, các tác nhân AI có khả năng cách mạng hóa cách các doanh nghiệp xử lý các hoạt động hằng ngày. Chúng có thể tự động quản lý chuỗi cung ứng, tối ưu hóa lượng hàng tồn kho, dự báo nhu cầu và giải quyết các kế hoạch hậu cần phức tạp. Bằng cách xử lý khối lượng dữ liệu khổng lồ và đưa ra quyết định theo thời gian thực, chúng có thể cải thiện đáng kể hiệu quả hoạt động và giảm chi phí cho doanh nghiệp.Tiến sĩ Thomas King, Giám đốc công nghệ của công ty điều hành trung tâm kết nối mạng Internet De-Cix (Đức) nhận định: "Việc tạo ra giá trị thông minh đòi hỏi các công nghệ thông minh tương đương. AI không chỉ hỗ trợ quản lý mạng thông minh hơn mà còn hỗ trợ xuất sắc các hoạt động trong mọi lĩnh vực của ngành viễn thông. Từ tối ưu hóa mạng đến hiệu quả năng lượng, phát hiện gian lận và dịch vụ khách hàng, các giải pháp thông minh có thể cải thiện mọi quy trình kinh doanh".Mặc dù triển vọng của tác nhân AI rất lớn, nhưng chúng cũng có những thách thức tiềm ẩn. Những cân nhắc về mặt đạo đức, quyền riêng tư, bảo mật dữ liệu, sự thiên vị và đảm bảo các hệ thống này đưa ra quyết định phù hợp với các giá trị của con người. Do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo rằng các tác nhân AI không gây hại hoặc thao túng một số nhóm hoặc thị trường nhất định.Ngoài ra, một vấn đề khác không thể bỏ qua là tác động tiềm tàng của tác nhân AI đối với thị trường việc làm. Mặc dù công nghệ này hứa hẹn tạo ra những cơ hội mới và nâng cao năng suất, nhưng nó cũng có thể thay thế một số công việc nhất định, đòi hỏi lực lượng lao động phải thay đổi kỹ năng và nâng cao trình độ để không bị đào thải.Cuộc đua thống trị internet vệ tinh toàn cầu đang nóng bỏng hơn bao giờ hết. Internet vệ tinh đã thay đổi cục diện cuộc chơi đối với khả năng kết nối và tính khả dụng của mạng ngày nay. Các vệ tinh ở quỹ đạo trái đất thấp (LEO) sẽ sớm cung cấp cho con người khả năng kết nối ở khắp mọi nơi mà không cần điện thoại thông minh hay cơ sở hạ tầng internet sẵn có. Giám đốc điều hành De-Cix Ivo Ivanov cho hay: "Công nghệ truyền dẫn vệ tinh mang đến hy vọng mới từ không gian cho hàng tỉ người hiện đang chịu nhiều bất lợi do khả năng tiếp cận internet hạn chế hoặc không có. Đó là lý do tại sao năm 2025 sẽ chứng kiến cuộc đua internet không gian nóng lên". Với sự khởi đầu sớm, Mỹ hiện dẫn đầu đáng kể về số lượng vệ tinh trên quỹ đạo. Theo Reuters, Starlink của tập đoàn SpaceX (Mỹ) là mạng lưới Internet vệ tinh băng thông rộng giá trị và lớn nhất thế giới hiện nay, có vùng phủ sóng mạnh nhờ vào 5.200 vệ tinh đang hoạt động trong số hơn 6.000 vệ tinh được phóng lên LEO. Không kém cạnh, Trung Quốc đang hướng tới quy mô khoảng 50.000 vệ tinh trên 4 dự án internet LEO của mình, gồm dự án Thiên Phàm với 14.000 vệ tinh, chùm 12.992 vệ tinh của China Satellite Network, chùm 10.000 vệ tinh của Lanjian Aerospace và chùm 13.000 vệ tinh của Quốc Võng. Ngoài 2 cường quốc trên, Ấn Độ, Nga và các quốc gia châu Âu khác cũng đang nỗ lực gia nhập đường đua internet vệ tinh. Theo Hoàn Cầu thời báo dẫn lời ông Zhang Rui, thành viên Hiệp hội nghiên cứu thị trường Trung Quốc đánh giá: "Tương lai của internet vệ tinh có thể sẽ chứng kiến sự cạnh tranh khốc liệt giữa Mỹ, Trung Quốc, Liên minh châu Âu và Nga. Đây là những nền kinh tế lớn duy nhất có năng lực tích hợp trong sản xuất vệ tinh, phóng, thiết bị mặt đất và dịch vụ vận hành".Theo trang web Medium, ngành công nghiệp xe tự lái đang trên đà tăng trưởng bùng nổ, với dự đoán thị trường sẽ vượt quá 400 tỉ USD vào năm 2035. Các công ty như Tesla (Mỹ), Honda (Nhật Bản), Mercedes-Benz (Đức), Baidu và Didi Chuxing (Trung Quốc)... đang nỗ lực không ngừng để phát triển loại xe tự lái. Do đó, năm 2025 có thể sẽ chứng kiến sự tăng tốc đáng kể trong cuộc đua này.Một trong những yếu tố chính thúc đẩy sự tăng trưởng này là những tiến bộ do AI thúc đẩy trong học máy và thị giác máy tính, cho phép xe di chuyển trong các môi trường phức tạp với ít hoặc không có sự can thiệp của con người. Nếu phổ biến, xe tự lái có thể góp phần quan trọng trong việc giải quyết vấn đề an toàn đường bộ, giảm tắc nghẽn giao thông và giảm lượng khí thải ra môi trường. Những đổi mới này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy công nghệ tự động, định hình trải nghiệm lái xe trong tương lai cũng như mở ra kỷ nguyên mới về khả năng di chuyển thông minh hơn và kết nối hơn. Tỉ phú Elon Musk, CEO của hãng xe điện Tesla (Mỹ) từng chia sẻ chúng ta chỉ còn cách công nghệ tự động hoàn toàn chỉ vài năm nữa. "Bạn có thể ngủ thiếp đi và thức dậy ở đích đến", theo The New York Times dẫn lời ông Musk hồi tháng 10.2024. Mặc dù xe tự lái đã đạt được nhiều tiến bộ vượt bậc, nhưng để phổ biến trên đường phố, cần vượt qua các thách thức về kỹ thuật, pháp lý, xã hội và kinh tế. Ngoài ra, việc xây dựng niềm tin từ người dùng và đảm bảo an toàn trong mọi tình huống cũng là yếu tố quyết định sự thành công của công nghệ này. 4. Robot hình người phổ biến trong các nhà máy và hộ gia đìnhTheo Advanced Television, robot hình người đã có những bước tiến vượt bậc. Quy mô thị trường toàn cầu cho robot hình người được dự báo sẽ đạt gần 10 tỉ USD vào năm 2030. Chúng dự kiến sẽ phổ biến tại các hộ gia đình và nơi làm việc vào năm 2025.So với robot công nghiệp có thể chỉ làm một nhiệm vụ, thì các robot mang hình dáng con người có thể di chuyển, làm việc bên cạnh con người với các thao tác cơ bản như mang vác, lắp ráp, chọn lựa đồ vật để di chuyển... Thường tích hợp công nghệ AI, robot dễ lập trình, điều chỉnh để thực hiện nhiều loại tác vụ, thích hợp cho môi trường doanh nghiệp cũng như sử dụng trong gia đình.Tiến sĩ Thomas King cho biết: "Cùng với khả năng học hỏi từ con người, khả năng tải xuống các kỹ năng mới từ đám mây hoặc chia sẻ chúng giữa các robot khác nhau sẽ làm tăng đáng kể tính linh hoạt và khả năng sử dụng của robot".Trong năm 2024, nhiều nhà sản xuất đang thử nghiệm và cạnh tranh khốc liệt để sớm có sản phẩm thương mại hóa. Dự kiến robot hình người sẽ được sản xuất hàng loạt tại Trung Quốc vào năm 2025, Mỹ và châu Âu vào năm 2026 , theo Advanced Television.
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
Ngoại hạng Anh: Cuộc đua tránh 'sẩy chân'
Chủ tịch Hồ Chí Minh từng có lời dạy về tự học: "Trong cách học, lấy tự học là cốt". Hay nhà bác học Albert Einstein có câu nói nổi tiếng: "Kiến thức chỉ có được qua tư duy của con người". Mà muốn có tư duy để có được kiến thức riêng cho mình, thì cách tốt nhất là tự học.Trở lại với câu nói trên của nhà bác học vật lý Albert Einstein, sở dĩ phải tự học để có được kiến thức vững bền là vì chỉ khi chúng ta tự chủ động tìm tòi, khám phá thì chúng ta mới có điều kiện ghi nhớ kiến thức tốt nhất. Nếu chúng ta chỉ nghe thầy cô giảng bài, giải bài tập theo kiểu thụ động hoặc dành hết thời gian cho việc học thêm thì ta ít có cơ hội để tự khám phá, làm chủ kiến thức. Chẳng hạn với môn toán, nếu ở lớp hoặc đi học thêm, vì chạy theo tiến độ tiết dạy, học sinh có rất ít thời gian để ngẫm nghĩ, tìm cách giải bài tập. Còn tự học, học sinh sẽ tự do nghiền ngẫm, tìm tòi tài liệu, tìm lời giải. Và khi giải được thì học sinh sẽ nhớ rất kỹ, rất lâu cách giải.Với những bộ môn xã hội cũng thế, tự tương tác trên mạng internet giúp học sinh có sự tương tác đa chiều, nhìn nhận vấn đề một cách khách quan, có sự chọn lựa hay dở, tốt xấu chứ không bị giới hạn một góc nhìn chủ quan nào đó. Trước đây, học giả Nguyễn Hiến Lê (1912-1984) cũng đã từng khuyên học sinh việc tự học. Trong cuốn sách Kim chỉ nam của học sinh, học giả Nguyễn Hiến Lê bàn đến sự cần thiết học sinh phải biết cách tổ chức việc tự học tại nhà. Trong đó chú trọng đến việc sắp xếp (lập) thời gian biểu hợp lý cho việc học, chọn không gian tự học (chú ý tiếng ồn, ánh sáng...), bạn tự học nhóm, lựa chọn sách và cách tự học từng bộ môn... Ngày nay, học sinh cần chú ý thêm việc lựa chọn tài liệu và cách sử dụng tài liệu sao cho hiệu quả khi tự học; kết hợp gữa bài học/bài giảng trên lớp với bài tự tham khảo như thế nào; biết cách tương tác mạng xã hội ra sao... cũng là những yêu cầu cần chú ý. Học giả Nguyễn Hiến Lê cũng khuyên học sinh biết giữ gìn vệ sinh, ăn uống điều độ, khoa học và tập luyện thể dục để việc học tập tốt hơn vì theo học giả Nguyễn Hiến Lê "thân thể khỏe mạnh thì tinh thần mới sáng suốt". GS-TS Trần Văn Khê (1921-2015), nhà nghiên cứu văn hóa, âm nhạc cổ truyền nổi tiếng ở Việt Nam, cũng từng nêu lên cách tự học hiệu quả, nhớ lâu. Trong cuốn sách Những câu chuyện từ trái tim, NXB Trẻ, 2010, chia sẻ về cách học sao cho mau thuộc, nhớ lâu, GS-TS Trần Văn Khê cho biết thời còn học tú tài tại Trường trung học Pétrus Ký (Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, TP.HCM ngày nay) đã nghĩ ra nhiều "mẹo" hay trong phương pháp học. Đó là vận dụng tất cả những gì giúp mình nhớ để mà ghi nhớ thật đúng, thật lâu; đơn giản hóa kiến thức phức tạp, đưa cả thơ ca, diễn xuất vào để việc học thú vị hơn.Chẳng hạn, để ghi nhớ sự kiện lịch sử quan trọng, GS-TS Trần Văn Khê thường tìm các sự kiện trọng đại cùng cột mốc thời gian. Như Cách mạng Pháp 1789 thì tìm trong lịch sử Việt Nam có sự kiện vua Quang Trung thắng trận Đống Đa đuổi quân Thanh ra khỏi bờ cõi. Hay như khi học lịch sử Trung Quốc với các triều đại Đường, Tống, Nguyên, Minh, Thanh thường khó nhớ con số chính xác năm nào, GS-TS Trần Văn Khê đã "đơn giản hóa" bằng cách làm tròn: Đường có 3 thế kỷ VII, VIII, IX; Tống có 3 thế kỷ X, XI, XII; Nguyên có 1 thế kỷ XIII; Minh có 3 thế kỷ XIV, XV, XVI; Thanh có 3 thế kỷ XVII, XVIII, XIX. Cách nhớ trên dù không chính xác năm nhưng lại dễ nhớ về thế kỷ.Ở tuổi 90, GS-TS Trần Văn Khê vẫn không ngừng sáng tạo để ghi nhớ, GS Trần Văn Khê chia sẻ, để nhớ số điện thoại gồm 10 chữ số, đã tách ra từng cụm số rồi liên hệ đến các sự việc khác như ngày tháng năm sinh, số tầng lầu đang ở...Rõ ràng, để học hiệu quả và có giá trị vững bền thì mỗi học sinh cần được rèn luyện kỹ năng tự học.
